ភាពតានតឹងរ៉ាំរ៉ៃ (Chronic Stress) គឺជាបញ្ហាទូទៅដែលប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធរាងកាយទាំងមូលរបស់យើង ជាពិសេសប្រព័ន្ធអ័រម៉ូន និងក្រពេញ Adrenal ។ Adaptogens គឺជាក្រុមឱសថរុក្ខជាតិធម្មជាតិដ៏កម្រ ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាច្រើនសតវត្សក្នុងឱសថបុរាណចិន និងឥណ្ឌា (Ayurveda) ដើម្បីជួយឱ្យរាងកាយ សម្របខ្លួន ទៅនឹងផលប៉ះពាល់នៃភាពតានតឹងផ្លូវកាយ ផ្លូវចិត្ត និងបរិស្ថាន។
អត្ថបទនេះនឹងណែនាំអ្នកពីឱសថ Adaptogens ល្បីៗចំនួន ៤ ប្រភេទ និងពន្យល់ពីរបៀបដែលពួកវាអាចជួយឱ្យអ្នករក្សាតុល្យភាពថាមពល និងអារម្មណ៍បាន។
I. តើ Adaptogens ដំណើរការយ៉ាងដូចម្តេច?
Adaptogens ធ្វើការដោយប៉ះពាល់ដល់ អ័ក្ស HPA (Hypothalamic-Pituitary-Adrenal Axis) ដែលជាប្រព័ន្ធសំខាន់ក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងភាពតានតឹង។ ពួកវាជួយឱ្យរាងកាយត្រឡប់ទៅរក តុល្យភាព (Homeostasis) វិញ បន្ទាប់ពីមានសម្ពាធ។
សំដីអ្នកជំនាញ: លោក វេជ្ជបណ្ឌិត Frank Lipman គ្រូពេទ្យថ្នាំធម្មជាតិ និងជាស្ថាបនិកមជ្ឈមណ្ឌល Eleven Eleven Wellness Center ដ៏ល្បីល្បាញ បានពន្យល់ថា “Adaptogens គឺដូចជាឧបករណ៍វាស់ស្ទង់សម្រាប់រាងកាយរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើអ្នកអស់កម្លាំង វាជួយលើកថាមពលរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើអ្នកមានអារម្មណ៍ថប់បារម្ភ វាជួយឱ្យអ្នកស្ងប់។ ពួកវាធ្វើការដើម្បីកែតម្រូវនូវអ្វីដែលខ្វះខាត”។
II. Adaptogens ដ៏ល្បីល្បាញទាំង ៤
១. Ashwagandha (អាស្វាគន្ធា)
ប្រភពដើម: ឱសថឥណ្ឌា (Ayurveda)។
អត្ថប្រយោជន៍: វាត្រូវបានគេស្គាល់ថាជួយកាត់បន្ថយយ៉ាងខ្លាំងនូវកម្រិតអ័រម៉ូនស្ត្រេស Cortisol។ វាត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្កើនភាពស្ងប់ស្ងាត់ ជំរុញការគេង និងកាត់បន្ថយការថប់បារម្ភ។
២. រូឌីអូឡា រូសៀ (Rhodiola Rosea)
ប្រភពដើម: រីកលូតលាស់នៅតំបន់ត្រជាក់នៃអឺរ៉ុប និងអាស៊ី។
អត្ថប្រយោជន៍: ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាទូទៅដើម្បី ប្រឆាំងនឹងភាពអស់កម្លាំង (Fatigue) និង បង្កើនសមត្ថភាពការយល់ដឹង។ វាល្អសម្រាប់អ្នកដែលត្រូវការបង្កើនថាមពលផ្តោតអារម្មណ៍អំឡុងពេលធ្វើការ។
៣. យិនស៊ិន (Ginseng)
ប្រភពដើម: ឱសថចិនបុរាណ។
អត្ថប្រយោជន៍: ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជួយជំរុញថាមពលរាងកាយ និងផ្លូវចិត្ត។ វាមានប្រយោជន៍ជាពិសេសសម្រាប់ការ បង្កើនភាពរឹងមាំ និងជួយដល់ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំនៅពេលដែលរាងកាយស្ថិតក្រោមភាពតានតឹង។
៤. ផ្សិតរីស៊ី (Rishi Mushroom)
ប្រភពដើម: ត្រូវបានប្រើប្រាស់យូរអង្វែងនៅក្នុងប្រទេសចិននិងជប៉ុន។
អត្ថប្រយោជន៍: វាត្រូវបានគេហៅថា “ផ្សិតនៃអមតភាព”។ វាមិនត្រឹមតែជា Adaptogen ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងត្រូវបានគេចាត់ទុកជាឱសថដែលជួយ ពង្រឹងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ផងដែរ។ វាក៏ជួយឱ្យមានអារម្មណ៍ស្ងប់ស្ងាត់ និងជួយសម្រួលដល់ការគេងលក់ផងដែរ។
III. ការប្រុងប្រយ័ត្ន
ដំបូន្មានសំខាន់: យោងតាម សាលាវេជ្ជសាស្ត្រ Harvard បានណែនាំថា ទោះបីជា Adaptogens ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់មនុស្សភាគច្រើនក៏ដោយ ក៏វាចាំបាច់ណាស់ដែលត្រូវ ពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ មុននឹងចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ ជាពិសេសប្រសិនបើអ្នកកំពុងប្រើថ្នាំពេទ្យណាមួយ។
Adaptogens ផ្តល់នូវវិធីសាស្ត្រធម្មជាតិដ៏មានសក្តានុពលដើម្បីគ្រប់គ្រងភាពតានតឹងប្រចាំថ្ងៃ។ តាមរយៈការយល់ដឹងពីមុខងាររបស់ឱសថទាំងនេះ និងការបញ្ចូលទៅក្នុងរបបអាហាររបស់អ្នក អ្នកអាចជួយដល់រាងកាយរបស់អ្នកឱ្យកាន់តែមានតុល្យភាព និងមានភាពធន់ផ្លូវចិត្តបានកាន់តែល្អ៕
